بررسی تأثیرمخرب تشی (Hystrix indica) بر درختان بنه در پارک ملی خجیر و ارائه راهکار جهت کنترل آن

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسنده

دانشجوی علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران.

چکیده

پسته وحشی یا بنه (atlantica Pistacia) از جمله گیاهانی است که در مناطق مختلف ایران سطحی را برای رویش خود اختصاص داده است. این گیاه از نظر تولید صمغ (سقز) و از نظر استفاده از آن در تولید مواد دارویی و بهداشتی، حفاظت از آب و خاک و جلوگیری از فرسایش خاک استفاده از میوه و شاخ و برگ آن به عنوان علوفه در تغذیه دام، حفظ حیات‌وحش و ارزش تفرجگاهی و همچنین به عنوان یک گیاه بومی که در مقابل شرایط سخت محیطی از جمله خشکی تحمل بالایی دارد از اهمیت زیادی برخوردار است. بنابراین حفاظت از این گونه در برابر تهدیدات و خطراتی که با آن مواجه است، ضروری است. در چند سال اخیر با افزایش جمعیت تشی به دلایل عمدتا با منشأ انسانی نظیر عدم مدیریت صحیح پسماند و افزایش تغییرکاربری‌ها به اراضی کشاورزی و باغات در حاشیه و اطراف پارک ملی خجیر، همچنین علاوه‌بر این موارد، کاهش جمعیت پلنگ (Panthera pardus tulliana) در این منطقه به عنوان یکی از طعمه‌خواران و شکارچیان اصلی تشی، شاهد افزایش جمعیت تشی و خسارت تشی به اراضی کشاورزی و باغات و‌ مهم‌تر به درختان بنه در پارک ملی خجیر هستیم که این موضوع متعاقبا ‌می‌تواند سبب کاهش سطح جنگل‌های بنه در این منطقه و افزایش فرسایش خاک‌ شود‌. روش‌های کنترل فیزیکی جمعیت تشی نظیر تله‌گذاری، شکار به وسیله سگ‌ها، فنس‌های الکتریکی و نگهبانی تاثیر بسیار کمی خواهد داشت و علاوه‌بر این کنترل بیولوژیک گونه نیز به سختی ممکن خواهد بود. جهت محافظت از تنه درختان در پارک ملی خجیر در برابر آسیب‌های تشی، توصیه به استفاده از توری‌های سیمی‌ می‌شود. مقاومت توری‌های سیمی در برابر اکسایش و فرسودگی، مولفه کلیدی در تعیین جنس و ساختار توری سیمی می‌باشد. برنامه اجرای راهکار توری چینی درختان بنه برای محافظت در برابر تشی در پارک ملی خجیر از ابتدای مرداد 1402 تا انتهای شهریور1402 در2 فاز انجام شد و فاز سوم برنامه نیز در حال انجام است.

کلیدواژه‌ها