تعیین بهترین تیمارهای جوانه زنی و شکست خواب گونه (Echinops leiopolyceras) شکر تیغال

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم و مهندسی مرتع، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.

2 دانشیار گروه احیای مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

چکیده

خواب وقفه‌ای موقت در نمو و جوانه‌زنی بذر است که در این وضعیت حتی با وجود مهیا بودن شرایط برای جوانه‌زنی شکرتیغال، بذر برای مدت نامعلومی در حالت استراحت باقی می‌ماند. گیاه می‌باشد و گیاهی چندساله و خودرو که از لحاظ دارویی و شیمیایی حائز اهمیت است. به لحاظ مشکلات جوانه‌زنی و اهمیت روزافزون این گونه، آزمایش‌هایی به منظور شکستن خواب بذر و تعیین بهترین تیمار این گونه انجام شده‌است. در این تحقیق چهار تیمار کلی با سه تکرار صورت گرفت و در هر تیمار، بذرها در سطوح مختلف تحت تیمار قرار گرفتند. این تیمارها شامل جیبرلیک اسید، هیدروپرایمینگ، سرمادهی و خراش‌دهی پوسته بذر (با کاغذ سمباده) می‌باشد و کشت و رشد بذور در گلدان‌های پلاستیکی انجام شد و پس از 36 روز شاخص‌هایی نظیر درصد، سرعت و مدت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاهچه و وزن تر و خشک اندازه‌گیری شدند. به منظور اندازه‌گیری وزن تر گیاهچه‌ها پس از اتمام دوره 36 روزه، از ترازوی دیجیتال با دقت یک هزارم گرم استفاده گردید، سپس با گذشت 8 روز، وزن خشک مجددا اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که نوع خواب در بذر شکر تیغال از نوع خواب فیزیولوژیکی می‌باشد و بهترین تیمار برای شکست 33 درصد جوانه‌زنی است، همچنین تیمارهای جیبرلیک اسید / خواب بذر و جوانه‌زنی، تیمارجیبرلیک اسید با 73 و هیدروپرایمینگ کمترین مدت جوانه‌زنی را دارا هستند و تیمار خراش دهی و سرمادهی مانند تیمار شاهد تأثیر کمی بر جوانه‌زنی بذور این گونه از خود نشان دادند و بیشترین زمان جوانه‌زنی را نیز به خود اختصاص داده‌اند.

کلیدواژه‌ها